Uzależnienie od alkoholu dotyczy niemal 10% naszego społeczeństwa i rujnuje życie rodzinne setek tysięcy osób. Osoba uzależniona od alkoholu ma tendencję do wypierania swojej choroby, twierdząc, że jest w stanie zapanować nad piciem alkoholu. Prawda jest jednak taka, że człowiek, który jest pod wpływem alkoholu, traci zdolność racjonalnego myślenia. Mimo to nadal ma prawo do podejmowania różnego rodzaju decyzji i czynności prawnych.
Co można zrobić w takiej sytuacji? Czy można leczyć alkoholika bez jego zgody? Czy leczenie przymusowe jest dopuszczalne?
Alkoholizm – czym jest
Alkoholizm to choroba postępująca, która przejawia się zarówno fizycznym, jak i psychicznym uzależnieniem od alkoholu. Nałóg alkoholowy krok po kroku wyniszcza cały organizm, a kiedy jest nieleczony, może prowadzić nawet do śmierci. W sytuacji, kiedy alkoholik stanowi zagrożenie dla siebie i otoczenia, a nie chce podjąć leczenia, można skierować go na terapię bez jego zgody. W jaki sposób leczyć alkoholika bez jego zgody?
Przymusowe leczenie odwykowe
Z roku na rok coraz więcej osób ma problem ze spożywaniem alkoholu. Kiedy pomimo poddania się leczeniu, nic się nie poprawia, a uzależnienie przybiera na sile, stanowiąc zagrożenie życia zarówno dla alkoholika, jak i jego najbliższych, istnieje możliwość częściowego lub całkowitego ubezwłasnowolnienia alkoholika i skierowania go na przymusowy odwyk.
Kiedy alkoholik sam nie stawi się na przymusowe leczenie wymuszone przez orzeczenie sądu, możliwe jest przymusowe doprowadzenie osoby uzależnionej do ośrodka odwykowego.
Należy jednak pamiętać, że pobyt w ośrodku zamkniętym to nie to samo, co pobyt w zakładzie karnym. Ośrodek odwykowy nie ma mocy prawnej, aby zatrzymywać osobę uzależnioną wbrew jej woli.
Mimo wszystko takie przymusowe leczenie często dla osób uzależnionych jest impulsem do zmiany swojego życia.
Kiedy można wysłać alkoholika na przymusowe leczenie alkoholowe
Samo przebywanie w towarzystwie osoby uzależnionej od alkoholu bardzo często jest niebezpieczne, a co dopiero życie z nim pod jednym dachem. Zgodnie z ustawą „O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi” najbliżsi alkoholika mogą ubiegać się o jego ubezwłasnowolnienie. Przymusowe leczenie odwykowe jest możliwe w sytuacji, kiedy zachowanie chorego powoduje:
- rozkład życia rodzinnego,
- demoralizację małoletnich,
- uchylanie się od pracy,
- zakłócanie porządku publicznego,
- zagrożenie zdrowia, a nawet życia.
Wiele osób boi się podejmować tak radykalne rozwiązania, jak zamknięcie najbliższej osoby w ośrodku, jednak bardzo często jest to jedyna szansa na to, aby ochronić zarówno osobę uzależnioną, jak i siebie oraz najbliższych.
Gdzie złożyć wniosek?
Aby złożyć wniosek o przymusowe leczenie alkoholika, w pierwszej kolejności należy udać się do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Po złożeniu wniosku sąd rejonowy powołuje biegłych psychiatrów, których zadaniem jest określenie, czy rzeczywistość pokrywa się z zebraną dokumentacją i czy leczenie alkoholika w ośrodku zamkniętym naprawdę jest koniecznie. Kiedy dojdzie do ubezwłasnowolnienia całkowitego, alkoholikowi zostaje przydzielony opiekun, z kolei przy ubezwłasnowolnieniu częściowym obowiązuje nadzór kuratora, którego rola może być pełniona przez członka rodziny.
Sędzia po zapoznaniu się z materiałem dowodowym oraz opinią biegłego może skierować alkoholika do ośrodka leczniczego na dodatkową obserwację. Jednak zanim do tego dojdzie, odbywa się przesłuchanie osoby uzależnionej. Jeśli sąd uzna, że problem alkoholowy jest na tyle poważny, że oskarżony nie radzi sobie z nałogiem, nie wykazuje chęci poprawy i przyczynia się do demoralizacji małoletnich czy systematycznego zakłócania spokoju, wtenczas wydaje decyzję o podjęciu przymusowego leczenia odwykowego.
Co należy dołączyć do wniosku?
Sam wniosek to nie wszystko. Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego. Dodatkowo należy dołączyć skrócony odpis aktu urodzenia osoby uzależnionej oraz osoby składającej wniosek. Przede wszystkim do wniosku należy dołączyć dowody, które potwierdzą słuszność poddania chorego leczeniu odwykowemu.
Co może stanowić dowody? W tym celu można wykorzystać np. protokoły interwencji policji, rachunki za opłacenie izby wytrzeźwień, rachunki ze sklepów monopolowych, zeznania świadków, orzeczenia lekarskie chorego lub orzeczenie psychologa szkolnego. Niezbędne będą wszystkie przesłanki potwierdzające chorobę alkoholową bliskiej osoby, które mają negatywny wpływ na młodzież, życie rodzinne czy porządek publiczny.
Leczenie alkoholizmu – gdzie się zgłosić?
Sieć prywatnych przychodni leczenia uzależnień Nasz Gabinet już od ponad 20 lat z powodzeniem pomaga ludziom wytrwać w trzeźwości i pokonać alkoholizm. Nasze poradnie zlokalizowane są w 15 największych miastach w Polsce. Skontaktuj się z nami, aby poznać pełną ofertę leczenia alkoholizmu w naszej przychodni.
Pierwszy etap terapii uzależnień to zazwyczaj detoks alkoholowy. Pozwala on przerwać ciąg alkoholowy i przygotowuje uzależnionego do dalszej terapii. Następnym etapem, który stanowi skuteczną pomoc w leczeniu alkoholizmu, jest zabieg wszycia leku esperal, który wywołuje awersję do spożywania alkoholu. Równocześnie pacjent odbywa terapię z psychologiem, która pozwala mu walczyć ze strachem czy niską samooceną i dzięki której odzyskuje on równowagę psychiczną.
Kto może skierować alkoholika na przymusowe leczenie
Osoby dotknięte chorobą alkoholową to nie tylko osoby uzależnione, ale także najbliższa rodzina, która w takiej sytuacji cierpi najbardziej. Życie z alkoholikiem bardzo często jest równoznaczne z brakiem pieniędzy, demoralizacją dzieci czy ciągłymi obawami i brakiem poczucia bezpieczeństwa. To właśnie rodzina może namówić chorego do podjęcia leczenia.
Kiedy jednak alkoholik lekceważy wszelkie prośby, a sytuacja z dnia na dzień staje się coraz gorsza, rodzina może złożyć wniosek o przymusowe leczenie.
- żona/mąż,
- rodzice,
- dzieci,
- dziadkowie,
- wnuki,
- prawnuki,
- rodzeństwo,
- przedstawiciel ustawowy,
- prokurator.
Wniosek o przymusowe leczenie alkoholika – wzór
Poprawnie wypełniony wniosek i zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji dowodowej to podstawa do rozpoczęcia postępowania prawnego. W wielu miastach możesz skorzystać z darmowej pomocy prawnej, gdzie specjaliści nieodpłatnie pomogą Ci wypełnić wniosek. Wsparcie możesz otrzymać nawet od osób z wykształceniem prawniczym, którzy świadczą pomoc na specjalistycznych grupach w mediach społecznościowych.